Od dziś (23 marca) do czwartku (25 marca) na drogach naszego powiatu może  występować wzmożony ruch pojazdów wojskowych. Ma to związek z kolejną edycją ćwiczeń pod kryptonimem „Bull Run”.  Jak czytamy na stronie 15. Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej: „Wydzielone pododdziały na sygnał opuszczą Miejsce Stałej Dyslokacji i wykonają przemieszczenie po wyznaczonych drogach północno-wschodniej Polski. Celem zajęć jest doskonalenie sprawnego przemieszczenie wojsk polskich i sojuszniczych w wyznaczone rejony. Przedsięwzięcie jest planowe i ma charakter szkoleniowy, obydwa się cyklicznie. Działania zostały uzgodnione z władzami administracji publicznej”.

fot. Archiwum 15 GBZ

Zarząd województwa warmińsko-mazurskiego ogłasza otwarty konkurs ofert na realizację w 2021 roku zadań publicznych samorządu województwa warmińsko-mazurskiego z zakresu integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami.

Inicjatywa skierowana jest do organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Wysokość środków finansowych z budżetu województwa warmińsko-mazurskiego wynosi 100 tys. zł. Organizacja pozarządowa może wnioskować o dotację w wysokości nie wyższej niż 10 tys. zł.

Wsparcie otrzymają zadania realizowane na rzecz wzmacniania międzynarodowych kontaktów między społeczeństwami, zwłaszcza w dobie ograniczeń związanych z pandemią COVID-19. Projekty powinny angażować różne grupy społeczne i być realizowane z uwzględnieniem zapisów Priorytetów współpracy zagranicznej województwa warmińsko-mazurskiego oraz postanowień dwustronnych i wielostronnych porozumień, umów i listów intencyjnych, których stroną jest lub będzie województwo warmińsko-mazurskie.

Oferty przyjmowane są za pośrednictwem generatora witkac.pl do 19 kwietnia 2021 r. do godz. 15.30. Rozstrzygnięcie konkursu nastąpi do 18 czerwca 2021 roku.

źródło; Urząd Marszałkowski w Olsztynie

• Zalacznik nr 3 do uchwaly nr 14 146 21 VI.pdf
• Zalacznik nr 1 do uchwaly 14 146 21 VI.pdf
• Zalacznik nr 2 do uchwaly nr 14 146 21 VI.pdf

Brzmi nierealnie, ale to szczera prawda. Historyk z Olsztyna dr Robert Klimek odnalazł w zasobach berlińskiego archiwum Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz nieznaną wcześniej mapę Mazur.

XVI-wieczna mapa przedstawia drogę wodną z Rynu przez Wielkie Jeziora Mazurskie i rzekę Pisę do granicy Zakonu Krzyżackiego (Księstwa Prus) z Mazowszem. Co ciekawe najmłodszą wsią wśród zaznaczonych na mapie są Szczechy, założone w 1519 r.

„Ta mapa nie była do tej pory znana w świecie naukowym. Wygląda na to, że jest to najstarsza mapa szczegółowa z obszaru dzisiejszych Mazur. Od kilku lat zajmuję się naukowo i kolekcjonersko starymi mapami Prus. Prześledziłem wszystkie archiwalia w Berlinie, w Polsce, i nie znalazłem starszej” – powiedział PAP dr Klimek.

Kiedy dokładnie mogła powstać mapa, tego nie wiadomo. Zdaniem dr Robert Klimka mogło to nastąpić w I połowie XVI w., na pewno po 1521 r. Swoje wnioski argumentuje nazwami miejscowości, które się na niej pojawiają.

„Najmłodszą wsią wśród zaznaczonych na mapie są Szczechy założone w 1519 r. Brakuje na niej miejscowości powstałych nieco później, takich jak Łupki (1555) i Imionek (1557). W tej sytuacji można wstępnie wnioskować, że powstała ona po roku 1519. Nie jest wykluczone, że wykonano ją jeszcze za czasów zakonu krzyżackiego, chociaż bardziej prawdopodobne jest, że powstała już po jego sekularyzacji, czyli po 1525 r,” – napisał w najnowszym numerze pisma regionalno-historycznego "Masovia" dr Robert Klimek.

Patrząc od lewej strony mapy, pierwszą zaznaczoną miejscowością jest Ryn – Reynn, gdzie znajdował się zamek krzyżacki zbudowany w latach 1377–1395. Na opisywanej mapie zaznaczone są Mikołajki, a w nich most między jeziorami Tałty i Mikołajskie. „Po raz pierwszy wymieniono go w źródłach w 1516 r., kiedy odnowiono przywileje dla dwóch sąsiadujących z nim karczm. Tenże most w Mikołajkach został także zaznaczony na mapie pochodzącej z 1576 r. Kaspra Hennenbergera” – pisze dr Klimek.

Same jezioro Śniardwy na opisywanej przez dr Klimka mapie zupełnie odbiega od swego rzeczywistego kształtu. „Jest ono nieproporcjonalnie wydłużone i wąskie” – stwierdza historyk. Nad Śniardwami autor mapy naniósł tylko jedną wieś – Nowe Guty (Gutten), które założono w 1450 r.

„Głównym zadaniem omawianej mapy było przedstawienie drogi wodnej z Rynu przez Pisz i dalej rzeką Pisą – do granicy z Mazowszem. Widać, że miała ona znaczenie komunikacyjne, ponieważ zaznaczone zostały na niej mosty (..), a także odległości w milach” – czytamy w tekście dr Klimka. Opisywana droga wodna wspominana jest w XIV-wiecznej kronice krzyżackiej Wiganda z Marburga.

 „Opisywana mapa nie posiada skali czy róży wiatrów i należy do kategorii prymitywnych szkiców kartograficznych, na których występują tylko schematyczne zarysy jezior, rzek oraz napisy objaśniające” – napisał dr Klimek.

 Mapa ma kształt litery L; w katalogu opracowanym przez Winfrieda Blissa jest ona zatytułowana jako Spirding-See (jezioro Śniardwy) i datowana na XVI wiek.

 Olsztyńskiemu historykowi nie udało się ustalić autora ani zleceniodawcy mapy. „Aby dokładniej ocenić jej chronologię, należałoby dokonać badania metodą radiowęglową papieru, na którym została stworzona” – zauważył historyk. Jego zdaniem ten wcześniej nieznany zabytek „powinien wnieść nowe spojrzenie badawcze na wykorzystanie gospodarcze jezior mazurskich, rzeki Pisy oraz prekursorskie realizowanie pierwszych prymitywnych map na ziemiach pruskich”.

Wszystkie znaki na niebie wskazują, że wkrótce dokument będzie można zobaczyć osobiście. Muzeum Ziemi Piskiej zamówiło mapę i będzie miało reprodukcję w swoich zbiorach. Mapa ta, podobnie jak wiele innych map, ukaże się w „Monografii Pisza”.

 źródło: Informacja prasowa PAP

fot. Piotr Mierzejewski